Hiện có nhiều loại tai nghe, trong đó có 3 loại củ tai nghe phổ biến là Dynamic, Orthodynamic, Electrostatic. Hifiman HE400 dùng công nghệ Orthodynamic.
Công nghệ tai nghe và Hifiman HE400
Tai nghe sử dụng củ tai nghe Dynamic hoạt động như 1 đôi loa nhỏ. Tín hiệu điện truyền qua giắc cắm, tới củ tai nghe, nam châm tạo lực hút, tác động lên cuộn âm ở giữa lớp màng loa làm từ giấy, sợi sinh học hoặc plastic và tạo ra rung động giống như piston. Sự rung động này khuấy động không khí, tạo các sóng âm tai người nghe được.
![]() |
Tai nghe Hifiman HE400, giá tham khảo 8.000.000 đồng. |
Tai nghe Orthodynamic sử dụng củ tai nghe cấu tạo từ cuộn âm có hình dạng phẳng, dẹt dán vào lớp màng mỏng và đặt có khoảng cách giữa 2 nam châm hình tròn có các lỗ trống để khí lọt qua. Khi có tín hiệu điện, 2 nam châm sẽ cung cấp từ lực lên màng loa và làm nó rung, khuấy động không khí, tạo âm thanh. Tai nghe Orthodynamic có màng loa lớn hơn các loại tai nghe Dynamic và cuộn âm có tiết diện lớn, cần có nguồn phát mạnh.
Công nghệ tai nghe dùng củ Electrostatic nảy sinh từ những năm 1900 khi Oliver Lodge sáng chế ra màng loa đầu tiên phục vụ tái tạo âm thanh. Tuy nhiên, âm nhạc 100 năm trước là quá xa xỉ do chưa có amplifier. Sau khi biết dùng bóng đèn của Edison để khuếch đại tín hiệu, vào những năm 1920, công ty Bell Telephone Laboratories đã khoanh vùng 2 cách hiệu quả nhất để tái tạo âm thanh. Ngoài công nghệ Dynamic, có 1 cách khác là dùng 1 tấm màng loa được phủ 1 vật liệu tĩnh điện. Tấm màng này được đặt giữa 2 điện cực song song. Khi có tín hiệu, tùy vào tần số, các điện cực sẽ gây nên lực kéo/đẩy khác nhau lên màng giúp di chuyển không khí tạo ra âm thanh khác nhau.
Điểm yếu của công nghệ Dynamic vẫn là khả năng không linh hoạt của màng so với công nghệ Electrostatic. Màng của Electrostatic có thể rất mỏng. Với Dynamic, khó có thể triệt tiêu hết lực sinh ra trong mỗi dao động. Với Electrostatic, toàn bộ mặt phẳng màng loa di chuyển cùng lúc trong khi với Dynamic chỉ là 1 điểm ở trung tâm. Vì thế, việc giảm thiểu hiện tượng méo âm xảy ra do bề mặt tiếp xúc không khí của màng loa Electrostatic toàn diện hơn. Đáng buồn là, Dynamic lại được chọn làm tiên phong cho công nghiệp audio. Electrostatic bị đắp chiếu hơn 30 năm vì sản xuất theo công nghệ này tốn hơn. Công nghiệp vật liệu bấy giờ yếu, kích thước màng loa lớn, dùng tại gia không khả thi.
![]() |
Dây tín hiệu được đấu nối trực tiếp vào từng tai nghe, vặn ốc để tháo lắp. |
Gần đây, rộ lên chuyện các hãng sản xuất tai nghe dùng củ armature (phần ứng). Nhưng, thông tin về củ tai nghe armature rất ít, không phải ai cũng biết nó hoạt động thế nào. Củ tai nghe phần ứng cân bằng được tìm ra từ những năm 1920. Tuy nhiên, do thiết kế độc đáo và có tính ứng dụng cao, ít tốn điện nhưng tạo ra âm có tần số cao, volume lớn nên nó bị duyệt sử dụng trong quân đội. Sau thế chiến 2, người ta mới có dịp nghiên cứu, sử dụng thiết kế này làm tai nghe trợ thính và cho ứng dụng nghe nhìn chất lượng cao.
Tai nghe Hifiman HE400 là sản phẩm thuộc dòng Orthodynamic, đặc biệt vì có nó độ nhạy cao, trở kháng thấp, cho phép tận hưởng chất âm của tai nghe sử dụng công nghệ planar magnetic (màng từ phẳng) ấm áp, đầy đặn, với bass sâu, chắc; âm trung dày, tối, truyền cảm… khi nghe bằng các máy nghe nhạc thông thường. Đây là sản phẩm đầu tiên thuộc dòng Hi-end của Hifiman (HE Series), mang đậm chất âm đặc trưng của Hifiman (là một công ty Mỹ, nghiên cứu, phát triển sản phẩm tại Mỹ và sản xuất tại Trung Quốc). HE400 khá dễ phối ghép với ampli cầm tay hoặc các máy nghe nhạc có công suất phát tốt. Dây tháo rời, được làm tại Nhật. Giằng ghì đầu dày, êm, thoải mái khi nghe lâu…
Thông số kỹ thuật HE400:
Độ nhạy: 92,5 dB
Trở kháng: 35 Ohm
Khối lượng: 440 gram
Tần số đáp ứng: 20Hz - 35 KHz
Giá: 8.000.000 đồng
Bảo hành 12 tháng.
Tai nghe cho người nghe lâu
Tai nghe HE400 có củ tai nghe đủ lớn và vì thế, vành tai nghe cũng lớn, càng có dịp ôm kín tai, khít đầu. Hệ thống thanh giằng ghì đầu chắc chắn nên khi nghe lâu, lúc có nhu cầu, người nghe dễ dàng ôm sát hai tay vào hai tai nghe để dịch chuyển, điều chỉnh vị trí tai nghe nhằm có cảm giác thoải mái hơn. Tai nghe HE400 có dây dài 3 mét nên người nghe có thể đi lại trong phòng khi đang nghe. Dây tai nghe có thể tháo rời nhờ vặn ốc đấu thẳng vào từng tai nghe. Mặc định đầu vào của dây tai nghe là giắc 3,5mm (để nghe nhạc số) nhưng người nghe có thể dùng đầu chuyển 3,5mm/6,3mm để nghe nhạc analog.
![]() |
Thanh giằng ghì đầu bắt chắc chắn với tai nghe, có thể nới rộng hay thắt chặt nhờ chuyển dịch thanh kim loại. |
Test Lab bắt đầu nghe HE400 với các giao hưởng của Mahler trên Youtube.com (máy tính xách tay IBM T60). Phần lớn là các giao hưởng do Dàn nhạc Lucerne Festival Orchestra biểu diễn dưới sự chỉ huy của nhạc trưởng nổi tiếng thế giới mới qua đời không lâu Claudio Abbado. Các (10) giao hưởng của Mahler đặc trưng bởi sự đồ sộ, lộng lẫy, kịch tính và bão tố. Nhiều giao hưởng của Mahler có thêm giọng ca, các nhạc cụ bổ sung khác, kể cả đại phong cầm. Đặc biệt, có Giao hưởng số 2 'Resurrection' cung đô thứ do dàn đại giao hưởng Simon Bolivar của Venezuela cùng Dàn đồng ca trẻ quốc gia Vương quốc Anh, các ca sĩ đơn ca Miah Persson (soprano – nữ cao), Anna Larsson (mezzo-soprano – nữ trung), nhạc trưởng Gustavo Dudamel trình bày (BBC Proms 2011).
Trong phân loại dàn nhạc giao hưởng, dàn 4 quản dùng 4 trumpet, 10 contrabass và là lớn nhất. Nhưng dàn đại giao hưởng Simon Bolivar ngoài biên chế thừa thãi nhạc cụ, ca sĩ… đã dùng đến 7 quản: 7 trumpet và 14 contrabass. Giao hưởng số 9 vĩ đại của Beethoven chỉ dùng một bộ 3 trống định âm thì ở đây, gõ là một đội 2 bộ trống định âm, mỗi bộ 4 chiếc cùng nhiều nhạc cụ gõ không định âm khác. Nhạc cụ bổ sung có đại phong cầm, 2 harp, dàn đồng ca có hàng trăm ca sĩ… Hiếm có đội ngũ biểu diễn nào hùng hậu thế.
Vậy mà, nghe bằng HE400, ta vẫn kiểm soát được hết, từ Aria “Red Rose” do mezzo soprano Anna Larsson hát cho đến khi toàn bộ dàn nhạc chơi tổng lực, toàn bộ dàn đồng ca hát hợp xướng. So với các loại tai nghe từng thử, chất âm của HE400 khác lạ ở chỗ dải trung không thật sáng nhưng cũng chỉ vừa đủ tối, đủ để cảm nhận về sự gần gũi, thân mật. Âm trầm đầy đủ nhưng cũng không quá nhiều, kể cả khi 14 cây contrabass cùng hợp tấu với đại phong cầm chạy bè trầm thì bass cũng không bị thừa khiến ta cảm nhận một thứ nhạc rất kiềm chế. Trong khi, âm cao (treble) thì sạch, sáng, tơi, mịn, không gắt.
![]() |
Nghe tai nghe HE400 với bộ ampli đèn dành cho tai nghe, ta có chất lượng âm thanh đỉnh cao. |
Nghe bằng tai nghe HE400 với đầu phát CD Denon 3300 (dùng ngõ headphone), Test Lab thấy HE400 sánh ngang những bộ loa vài nghìn USD đấu vào ampli Rogue Audio Cronus Magnum sử dụng tín hiệu phát ra từ đầu phát Denon DCD 3300. Nghe CD Thanh Lam Acoustic của Tuấn Trinh Audio hay CD Hồng Nhung “Đoản khúc Thu Hà Nội” của Trung tâm băng nhạc trẻ, Test Lab cảm nhận đầy đủ nỗ lực của các nữ ca sĩ. Chắc chắn họ cũng sẽ hài lòng nghe lại những bài hát của mình qua tai nghe giá trị như thế này.
Cầu kỳ hơn, Test Lab nghe HE400 với ampli đèn dành cho tai nghe Hifiman EF5 được cấp nguồn điện từ hộp Hifiman DY-1 (2 hộp có giá tham khảo 399USD). Đây là trường hợp nghe âm thanh tai nghe đỉnh cao, âm nhạc thực sự là hi-end tầm trung. Nghe các CD Stockfisch records closer to the music, gặp những giọng ca trầm, khàn, thật đúng sở trường tái tạo của Hifiman HE400, thấy cứ như mình đang chơi nhạc cụ và ca hát vậy.
Ưu điểm: Tác động mạnh nhưng đủ kiềm chế. Chất lượng, dễ dùng, dễ bảo quản Nhược điểm: Lọt âm, cần công suất nguồn phát lớn. Thiết kế thô, nghiêng về nam tính. |
tai nghe, tai nghe cao cấp, thiết bị âm thanh