Ông Obama: Mỹ viết “luật chơi” chứ không phải Trung Quốc

(NLĐO)- Tổng thống Mỹ Barack Obama phát biểu chính Mỹ chứ không phải Trung Quốc mới là nước thiết lập những quy tắc thương mại cho khu vực châu Á.

Trong Thông điệp Liên bang 2015 được đọc hôm 20-1, Tổng thống Obama nói: “Trung Quốc muốn viết những quy tắc cho châu Á, khu vực có tốc độ phát triển nhanh nhất thế giới hiện nay, nhưng chúng ta mới là người phải viết ra những quy tắc đó”.

Ông Obama cũng kêu gọi Quốc hội Mỹ cho Nhà Trắng có thêm quyền tự do thúc đẩy thương mại để bảo vệ quyền lợi của doanh nghiệp và người lao động Mỹ. Theo ông, nếu Trung Quốc thống trị châu Á, phía Mỹ sẽ gặp bất lợi.

“Đó là lý do tôi kêu gọi cả 2 đảng (Dân chủ và Cộng hòa) cho tôi thẩm quyền thúc đẩy thương mại để bảo vệ những người lao động Mỹ bằng các hiệp định thương mại mới từ châu Á đến châu Âu, những thỏa thuận không chỉ tự do mà còn phải công bằng” – ông Obama khẳng định.

Tổng thống Obama đọc Thông điệp Liên bang 2015 hôm 20-1. Ảnh: Reuters

Trong quan hệ thương mại với các đối tác châu Á – Thái Bình Dương, Mỹ đang thúc đẩy Hiệp định Đối tác kinh tế chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP), một liên minh kinh tế dự tính bao gồm Nhật Bản và 10 quốc gia châu Á - Thái Bình Dương khác nhưng không có Trung Quốc.

Dù vẫn đang trong quá trình thương thảo nhưng nếu TPP được triển khai, hiệp định này sẽ bao hàm cả một khu vực chiếm đến 1/3 giá trị thương mại thế giới và 40% sản lượng kinh tế toàn cầu. Trong khi đó, Trung Quốc cũng đề xuất một Khu vực thương mại tự do toàn châu Á - Thái Bình Dương (FTAAP) mà theo nhiều nhà phân tích là nhằm đối trọng với TPP.

Tuy nhiên, nhiều nhà phân tích cho rằng lời cảnh báo về Bắc Kinh của ông Obama trong Thông điệp Liên bang chỉ nhằm đánh lạc hướng dư luận khỏi những nguy cơ kinh tế thật sự mà Mỹ đang phải đối mặt do việc nới lỏng các rào cản thương mại.

Ông Lori Wallach, chuyên gia thương mại của tập đoàn tiêu dùng Public Citizen, nhận định: “Tôi không ngạc nhiên chút nào khi ông ấy (Obama) đưa Trung Quốc ra làm “ông kẹ” để cố gắng đổi đề tài và tránh phải nói về điều mà người Mỹ sợ nhất khi nghe đến cụm từ “hiệp định thương mại”, đó là nỗi lo thất nghiệp khi những hàng rào thương mại bị nới lỏng”.

Khi được hỏi về những phát biểu của ông Obama, Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 21-1 cho biết phía Trung Quốc sẵn sàng hợp tác với Mỹ để giải quyết những vấn đề thương mại. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh nói: “Chúng tôi hy vọng mỗi bên có thể nỗ lực hợp tác để tạo ra một môi trường thương mại và đầu tư mang tính công bằng, tự do và minh bạch và sẽ cùng đóng góp để cải thiện những quy tắc đầu tư toàn cầu”.