Thừa cân, béo phì và những lợi ích không ngờ của lớp mỡ dưới da

Các nhà nghiên cứu Mỹ đã có một phát hiện đáng ngạc nhiên là các tế bào mỡ dưới da có thể giúp bảo vệ chống lại vi khuẩn.

Giáo sư Richard Gallo, của Trường Y UC San Diego (Mỹ) đã phát hiện ra vai trò chưa từng được biết đến của các tế bào chất béo được gọi là tế bào mỡ. Theo ông thì các tế bào mỡ này sản xuất các phân tử được gọi là peptide kháng khuẩn giúp chống lại vi khuẩn xâm nhập và tác nhân gây bệnh khác cho cơ thể.

Nghiên cứu trước đây đã khiến các nhà khoa học tin rằng một khi da bị tổn thương, các tế bào máu trắng gọi là bạch cầu trung tính và đại thực bào sẽ bảo vệ con người khỏi các vi khuẩn xâm nhập vào dòng máu và gây nhiễm trùng máu.

"Nhưng phải mất nhiều thời gian để những tế bào này đến được vết thương. Chúng tôi nhận thấy rằng các tế bào gốc mỡ chịu trách nhiệm bảo vệ chúng ta. Điều này hoàn toàn bất ngờ vì chúng ta không biết rằng tế bào mỡ có thể sản xuất kháng sinh", Giáo sư Gallo giải thích. 

Cơ chế bảo vệ của cơ thể con người chống lại những nhiễm trùng rất phức tạp, nó bao gồm nhiều tầng và liên quan đến nhiều loại tế bào.

Các phản ứng lên đến đỉnh điểm trong sự xuất hiện của bạch cầu trung tính và bạch cầu đơn nhân - tế bào chuyên biệt nhắm mục tiêu và tiêu diệt các mầm bệnh. Nhưng trước khi các tế bào máu trắng lưu thông đến "hiện trường", cơ thể đòi hỏi một phản ứng trực tiếp để vi khuẩn không thể tăng nhanh về số lượng.

Là một phần của nghiên cứu mới, các nhà nghiên cứu cho những con chuột bị nhiễm trùng một loại vi khuẩn gọi là Staphylococcus aureaus (S.aureus). S. aureus là vi khuẩn phổ biến, là nguyên nhân chính gây nhiễm khuẩn da và mô mềm trong cơ thể người. Sự xuất hiện của các hình thức chống lại kháng sinh của S. aureus là một vấn đề y tế đáng kể trên toàn thế giới.

Trong nghiên cứu trước đây của mình, Giáo sư Gallo quan sát S. aureus trong các lớp mỡ dưới da. Nhờ đó, các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng các chất béo dưới da đóng một vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa nhiễm trùng da.

Trong vòng vài giờ, các nhà nghiên cứu phát hiện một sự gia tăng lớn cả về số lượng và kích thước của các tế bào mỡ ở vị trí nhiễm trùng ở những con chuột tiếp xúc với các S. aureus. Quan trọng hơn, các tế bào chất béo sản xuất nhiều peptide kháng khuẩn (AMP) gọi là peptide kháng khuẩn cathelicidin (CAMP).

AMPs là các phân tử được sử dụng bởi các phản ứng miễn dịch bẩm sinh để trực tiếp giết chết các vi khuẩn xâm nhập, virus, nấm và các mầm bệnh khác. 

"AMPs là những phân tử được biết đến đầu tiên có tác dụng chống lại nhiễm trùng. Chúng được tự sản sinh ở tất cả các sinh vật sống để tự bảo vệ mình. Tuy nhiên, sự hiện diện của AMPs trong cơ thể con người ngày càng rõ ràng và có thể là con dao 2 lưỡi. Ví dụ: quá ít CAMP có thể khiến con người bị nhiễm trùng thường xuyên, rõ nhất là gây bệnh chàm dị ứng (một loại rối loạn da định kì gây ngứa), nhưng quá nhiều CAMP  cũng có thể dẫn đến các bệnh viêm tự miễn khác như lupus, bệnh vẩy nến và bệnh rosacea", Giáo sư Gallo nói.

Các nhà khoa học đã nghiên cứu và phân tích tình trạng nhiễm S. aureus ở những con chuột không thể sản xuất các tế bào chất béo hoặc là hiệu quả sản xuất thấp khiến các tế bào chất béo không tạo ra đủ các peptide kháng khuẩn nói chung, đặc biệt là CAMP nói riêng.

Trong mọi trường hợp, họ đã tìm thấy những con chuột này bị nhiễm trùng thường xuyên và nghiêm trọng hơn.

Kiểm tra sau đó xác nhận rằng các tế bào mỡ của con người cũng sản xuất cathelicidin, điều này cho thấy các phản ứng miễn dịch xảy ra tương tự ở cả hai loài là gặm nhấm và con người. Điều thú vị là, đối tượng béo phì có nhiều CAMP trong máu của họ hơn so với các đối tượng trọng lượng bình thường.

"Các ứng dụng tiềm năng của phát hiện này đòi hỏi phải được tiếp tục nghiên cứu. Béo phì hoặc kháng insulin dẫn đến khiếm khuyết trong việc sản xuất AMP sẽ làm tăng nguy cơ nhiễm trùng nhưng quá nhiều cathelicidin cũng có thể gây ra phản ứng viêm không lành mạnh. Điều quan trọng là chúng ta biết điều này một phần của phản ứng miễn dịch", Giáo sư Gallo cho biết.

"Nó mở ra lựa chọn tuyệt vời mới để nghiên cứu. Ví dụ, các thuốc hiện nay được thiết kế để sử dụng trong bệnh nhân tiểu đường có thể có lợi cho những người khác gặp rắc rối ở hệ miễn dịch. Ngược lại, những phát hiện này có thể giúp các nhà nghiên cứu hiểu được các mối liên quan với bệnh béo phì để có cách chăm sóc người bệnh tốt nhất", Giáo sư Gallo nói thêm. 

Nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Khoa học.

(Nguồn: MedicalDaily)