Chàng trai được vô tội sau 15 tháng bắt giam

Theo hồ sơ của Công an thị xã Tam Điệp, Ninh Bình, khoảng 8h40 ngày 6/11/2012, tại đường Núi Vàng, tổ công tác chặn xe, kiểm tra giấy tờ tùy thân của Vũ Phan Điền (28 tuổi, trú xã Yên Thành, huyện Yên Mô, Ninh Bình) khi đang đi xe máy cùng một người bạn. Hai công an đưa Điền về trụ sở khám xét vì nghi tàng trữ trái phép chất ma túy.

Tại trụ sở công an phường Trung Sơn, cảnh sát thu trong mặt nạ phía đầu xe máy của Điền một túi nilon chứa 8 gói bột dạng cục, màu trắng. Trong các biên bản ghi lời khai sau đó, Điền nhận đây là ma túy mua lại của một người không quen biết về sử dụng.

Anh Vũ Phan Điền tâm sự, đang sống trong những ngày tháng hạnh phúc bên người thân sau khi được trả tự do.  Ảnh: Lê Hoàng.

Ngày 7/3/2013, tại phiên sơ thẩm mở tại TAND thị xã Tam Điệp, Điền khai không biết có ma túy ở trong xe của mình và đã bị ép cung. Cho rằng lời khai này không có căn cứ, xác định qua hồ sơ vụ án và vật chứng thu giữ đã đủ cơ sở kết tội, tòa tuyên phạt Điền 33 tháng tù về tội Tàng trữ trái phép chất ma túy.

Hơn 3 tháng sau, TAND tỉnh Ninh Bình mở phiên phúc thẩm theo kháng cáo kêu oan của anh Điền. Qua tài liệu hồ sơ vụ án và thẩm vấn tại tòa, cấp phúc thẩm tuyên hủy án sơ thẩm, yêu cầu điều tra lại do nhận thấy hoạt động điều tra có nhiều vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng, lời khai của nhân chứng nhiều mâu thuẫn.

Ngày 8/11/2013, tại phiên sơ thẩm lần 2, Điền tiếp tục bị tuyên phạt 33 tháng tù. Tại phiên phúc thẩm sau mở ngày 24/1/2014, bị cáo được TAND tỉnh Ninh Bình tuyên không phạm tội và đình chỉ vụ án.

HĐXX cấp phúc thẩm kết luận: "Bản ản sơ thẩm căn cứ các tài liệu, chứng cứ không đảm bảo tính chính xác, khách quan để tuyên bị cáo Điền phạm tội Tàng trữ trái phép chất ma túy là không có căn cứ". Ngoài ra, theo HĐXX, trong quá trình điều tra, các điều tra viên đã “mắc nhiều sai lầm nghiêm trọng, vi phạm trình tự tố tụng”.

Đầu tiên, việc bắt và khám xét người phạm tội quả tang do Công an thị xã Tam Điệp tiến hành được cho là đã thực hiện không đúng quy trình. Bản án chỉ rõ, ban đầu anh Điền chỉ bị kiểm tra hành chính, đã xuất trình đầy đủ giấy tờ tùy thân, dù chưa xác định cất giấu ma túy ở đâu nhưng hai cảnh sát đã ép Điền ngồi giữa để đưa về trụ sở.

Khi kiểm tra thấy túi nilon trong mặt nạ xe máy, điều tra viên mới giơ cho mọi người xem và hỏi anh Điền mua ở đâu, của ai, giá bao nhiêu… mà không mô tả đặc điểm, chủng loại, kích thước… của vật chứng. “Việc bắt, khám xét người phạm tội quả tang trong trường hợp này là không đúng”, bản án nhận định và cho rằng đây là sai lầm nghiêm trọng của điều tra viên khi thu giữ vật chứng.

Theo phân tích của cấp phúc thẩm, nếu trong khi khám xét xe phát hiện dưới mặt nạ xe máy của Điền cất giấu ma túy thì phải yêu cầu Điền và những người có mặt đến xác nhận và dùng dụng cụ để tháo dỡ, xác định tình trạng, vị trí cất dấu… đồng thời phải chụp ảnh lưu giữ mới đảm bảo tính khách quan. "Ngược lại các điều tra viên lại thò tay vào móc ra một cách đơn giản….", bản án tuyên Điền vô tội nêu.

Cũng theo bản án phúc thẩm, nhiều biên bản do điều tra viên ghi và biên bản lời khai có dấu hiệu bị tẩy xóa. Điều này được HĐXX cho là vi phạm nghiêm trọng quy trình tố tụng, không đảm bảo tính khách quan, trung thực khi điều tra vụ án.

Ngày 10/3, trao đổi với VnExpress, luật sư Nguyễn Hồng Bách (người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của anh Điền) cho biết, đang phối hợp với gia đình anh Điền xúc tiến việc yêu cầu TAND thị xã Tam Điệp bồi thường tổn thất về vật chất và tinh thần.

Luật sư cho rằng thân chủ của mình cần lời giải thích từ phía Công an thị xã Tam Điệp rằng vì sao họ biết có ma túy trong xe máy của anh Điền, biết hành trình đi của anh để rồi chặn dừng kiểm tra. Ai tận mắt chứng kiến cảnh sát thu được ma túy trong mặt nạ xe máy của anh Điền?

Còn anh Điền chia sẻ: “Tôi rất hạnh phúc vì được minh oan và trở về bên gia đình. Hơn một năm bị giam, nhiều lúc đau đớn, uất hận tôi đã không còn muốn sống nhưng may mắn được người thân động viên nên gắng vượt qua".

Lê Hoàng – Việt Dũng