Đẩy mạnh ứng dụng CNTT: Thay đổi tư duy từ hai phía

(PCWorldVN) Để đẩy mạnh ứng dụng, phát triển công nghệ thông tin không chỉ cần có các chính sách mà cần cả sự thay đổi tư duy từ cơ quan Nhà nước cũng như cộng đồng doanh nghiệp.

• 25/6/2015: Khai mạc Diễn đàn cấp cao CNTT-TT Việt Nam 2015
• TP.HCM: Đẩy mạnh ứng dụng CNTT để nâng cao chất lượng dịch vụ hành chính công
• TP.HCM đẩy mạnh ứng dụng CNTT vào quản lý, chỉ đạo và điều hành
• Dự án Luật An toàn thông tin: Cần làm rõ nhiều khái niệm

Đây là chia sẻ của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam tại Diễn đàn cấp cao ICT Summit 2015, diễn ra ngày 25-26/6 tại Hà Nội.

Với 500 đại biểu không chỉ thuộc các doanh nghiệp trong ngành CNTT mà còn đến từ các cơ quan, tổ chức doanh nghiệp (DN) ứng dụng CNTT từ các tỉnh, thành phố trên cả nước, cho thấy CNTT được sự quan tâm ngày càng lớn của cộng đồng và xã hội.

Với chủ đề "CNTT và quản trị thông minh", các chuyên gia Vietnam ICT Summit 2015 đã cùng nhau thảo luận những giải pháp cho câu hỏi: Làm sao để quản trị tốt hơn mọi quá trình trong một thế giới thay đổi nhanh chóng như vậy? Trong đó, các chuyên gia tập trung tháo gỡ những khó khăn trong việc nâng cao năng lực ngành y tế; nâng cao năng lực, hiệu quả quản lý Nhà nước và chất lượng dịch vụ công; phát triển giao thông thông minh, xây dựng đô thị đáng sống và phát triển nguồn nhân lực CNTT.

Băn khoăn của Phó Thủ tướng

Trao đổi với các đại biểu, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đánh giá sau Diễn đàn năm 2014, cộng đồng CNTT Việt Nam đã có bước phát triển với một số điểm mới có tính đột phá.

Theo một số thống kê, ngành CNTT ở Việt Nam trong năm 2015 đạt tốc độ tăng trưởng khoảng 16% (top 5 nước tăng trưởng CNTT nhanh nhất thế giới); trong lĩnh vực thuê ngoài (outsourcing) thuộc top đầu của thế giới; có những sản phẩm CNTT của cá nhân, các công ty khởi nghiệp (Start-up) ở Việt Nam được thừa nhận, đánh giá cao ở cấp độ quốc tế.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam phát biểu tại Diễn đàn cấp cao ICT Summit 2015 - Ảnh VGP.

Sự có mặt của hầu hết các tập đoàn CNTT lớn trên thế giới góp phần đưa Việt Nam không chỉ là nơi sản xuất một số thiết bị CNTT, điển hình là điện thoại thông minh, vào hàng đầu thế giới mà đang dần trở thành một cứ điểm nghiên cứu mạnh.

Cộng đồng DN CNTT ở Việt Nam có những đóng góp quan trọng vào nhiều quyết sách của Chính phủ liên quan đến CNTT như thuê dịch vụ, xây dựng những cơ sở dữ liệu nền tảng, ứng dụng CNTT trong những lĩnh vực liên quan nhiều đến người dân (y tế, bảo hiểm, giáo dục, giao thông…).

“Nhưng nhìn lại trong niềm vui ấy vẫn có một sự thôi thúc phải chăng chúng ta có thể làm tốt hơn khi thứ hạng của Việt Nam trên bản xếp hạng Chính phủ điện tử năm 2014 do Liên Hợp Quốc công bố đã tụt 19 bậc xuống đứng thứ 99. Và với tốc độ phát triển của CNTT hiện nay, nếu chúng ta chỉ lỡ 1 ngày, 1 tuần có khi cũng đã bằng lỡ những việc khác cả năm”, Phó Thủ tướng băn khoăn.

Ngoài những nguyên nhân do thay đổi cách tính của Liên Hợp Quốc về nguồn nhân lực và quản lý hạ tầng (Bộ Thông tin và Truyền thông siết chặt quản lý thuê bao di động giảm từ 200 triệu thuê bao xuống 130 triệu), còn có sự suy giảm chỉ số dịch vụ công trực tuyến. Theo số liệu thống kê đến cuối năm 2013 Việt Nam có trên 104.000 dịch vụ công trong đó cấp độ 1 và 2 là 101.829 dịch vụ; cấp độ 3 là 2.366 dịch vụ; cấp độ 4 là 111 dịch vụ.

Đây chỉ là một trong nhiều ví dụ cho thấy phải có chính sách thúc đẩy mạnh mẽ, có lộ trình cụ thể buộc các bộ, ngành, cơ quan Nhà nước phải ứng dụng CNTT với sự tham gia của DN.

“Một khi cơ quan Nhà nước các cấp đứng trước một đòi hỏi mang tính bắt buộc là phải cung cấp dịch vụ công trực tuyến ở cấp độ 4, cấp độ 3 cùng cơ chế cho thuê dịch vụ CNTT thì bài toán sẽ được giải quyết. Tinh thần của Chính phủ là mạnh mẽ đổi mới trên các tiêu chí minh bạch, cụ thể và có lộ trình mang tính bắt buộc. Cái gì liên quan nhiều đến người dân thì phải tập trung làm trước”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Cùng thay đổi tư duy

Theo Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, chúng ta có đầy đủ văn bản của Đảng, Nhà nước về CNTT, Chính phủ điện tử, cung cấp dịch vụ công trực tuyến… vấn đề là tổ chức thực hiện, có cách làm mới, đột phá trong những lĩnh vực cụ thể.

Chia sẻ kỳ vọng của giới CNTT trong một chính sách cụ thể là cơ chế thuê dịch vụ CNTT, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng cả cơ quan Nhà nước và DN cùng phải thay đổi tư duy.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam và cựu Thủ tướng Nhật Bản Hatoyama thăm một gian triển lãm tại Diễn đàn cấp cao ICT Summit 2015 - Ảnh VGP.

Theo Phó Thủ tướng, trước đây cơ quan Nhà nước lập dự án ứng dụng CNTT phải tính mua bao nhiêu máy tính, viết bao nhiêu phần mềm thì bây giờ rất đơn giản chúng ta đặt ra dịch vụ và để DN tự tính, tự lập dự án để cung cấp dịch vụ đó cho mình.

Phía DN cũng phải thay đổi tư duy cung cấp dịch vụ không chỉ thu lợi một lần, “ăn xổi ở thì” mà sẽ theo đuổi dịch vụ đó rất lâu dài. DN không nên đợi mời thầu mới đến, mà cần chủ động chào hàng những dịch vụ có thể cung cấp được tới các cơ quan Nhà nước.

“Hãy đi trước vào những dịch vụ mà theo quy định của pháp luật là có thu phí để thanh toán lại dịch vụ đã đầu tư”.

Phó Thủ tướng nêu ví dụ, hiện lĩnh vực bảo hiểm y tế đang chi trả tới 50.000 tỷ đồng/năm. Việc không ứng dụng CNTT có thể để xảy ra thất thoát, và nếu chỉ cần một vài phần trăm số liệu không minh bạch thì số tiền này sẽ lên tới bao nhiêu.

"Các bạn biết rằng để làm được một dịch vụ như vậy phải tin học hóa và đồng bộ toàn bộ hệ thống khám chữa bệnh từ cấp xã trở lên đến Trung ương, tức là chỉ cần một việc nhưng nó tạo ra thị trường vô cùng lớn. Quan trọng hơn là tạo được một “hệ sinh thái” để cộng đồng CNTT từ cá nhân một người, một nhóm, một tập đoàn lớn như FPT, Viettel, CMC, hay các DN nước ngoài như Intel, Oracle có thể tham gia…".

Nhấn mạnh yêu cầu DN cung cấp dịch vụ CNTT cần phải làm nhanh hơn, song Phó Thủ tướng chia sẻ thêm: “Gần đây tôi có cơ hội được quan sát một số nhà tu hành ở một số tôn giáo khác nhau, họ rất chậm rãi, bình thản, không vội vàng, không nhanh. Nếu quan sát kỹ từng động tác rất chậm rãi, không hấp tấp nhưng không làm động tác thừa nào cả - khi được hỏi, họ nói rằng từ khi bước vào tu hành chỉ nguyện theo mục đích ấy, chỉ để tốc độ đạt tới mục đích, không phải tốc độ của từng công đoạn. Tôi nghĩ rằng chúng ta hãy vận cái này vào vấn đề thuê dịch vụ, hãy đặt tiến độ, tốc độ để có dịch vụ như vậy nhưng từng bước một, hãy làm thật bài bản, thật chắc chắn”.

Phó Thủ tướng mong muốn không chỉ trong lĩnh vực thuê dịch vụ mà sẽ có thêm nhiều chính sách cụ thể được nghiên cứu, đề xuất để tạo điều kiện cho CNTT phát triển mạnh mẽ.

“Đơn cử, nếu chúng ta làm tốt chính sách thuế thì những người sinh sống, làm về CNTT ở Việt Nam không phải mở công ty ở nước ngoài, đóng thuế ở nước ngoài. Và tốt hơn một mức nữa thì những người làm việc ở nước ngoài nhưng có thể mở DN ở Việt Nam và đóng thuế ở Việt Nam”.

Phó Thủ tướng cho rằng: “Thế giới nhờ có CNTT mà không gian rộng ra và thời gian ngắn lại nhưng cũng làm cho không gian nhỏ lại, thế giới nhỏ lại, thời gian dài ra. Ở Việt Nam chúng ta làm việc 8 tiếng ban ngày, nếu nhờ CNTT kết nối ở bên Mỹ cùng làm thì cộng lại chúng ta sẽ có cả toàn cầu là 24 tiếng/ngày. Không quan trọng CNTT làm cho thế giới phẳng hay nhanh, ngắn lại hay dài ra, mà quan trọng đó là một thứ tuyệt vời cho những nước đã có nhiều lợi thế, và càng tuyệt vời hơn cho những nước chưa có lợi thế như Việt Nam".

Theo chinhphu.vn