Giáo dục
Hà Lan thoải mái nói về tình dục khi trẻ 11 tuổi, còn ta?
TTO - Hà Lan là một nơi "thoáng" về tình dục, "quê hương" của các phố "đèn đỏ" nhưng họ có tỉ lệ trẻ vị thành niên quan hệ tình dục thấp hơn Mỹ và nhiều nước khác.
Trẻ em tại Trường mầm non St. Jan de Doper được giáo dục giới tính rất sớm - Ảnh: pbs.org
Họ đã giáo dục trẻ về giới tính như thế nào?
Trẻ mầm non đã nói chuyện ôm hôn, ở trần
Tại Trường mầm non St. Jan de Doper, các em bé ngồi quây quần quanh cô giáo đang lật giở những trang sách ảnh về các loài thú như gấu, cá sấu đang ôm nhau. Cô giáo Marian Jochems hỏi: "Vì sao chúng ôm nhau thế?". Một bé gái trả lời: "Bởi vì chúng thích nhau".
"Các con cảm thấy thế nào khi có người ôm mình?". "Con cảm thấy ấm áp từ bên trong - một cậu bé trả lời - Giống như có con bướm nhỏ ở trong bụng...".
Những bài học như vậy được thiết kế dành cho trẻ em tại Hà Lan như một phần của chương trình hướng về giáo dục giới tính. Tùy từng độ tuổi, mục tiêu nhận thức của các bé sẽ khác nhau.
Bài học mà các bạn nhỏ được học ở trên là nhận thức về những sự đụng chạm được phép và không được phép.
Có những bài học khác được thiết kế để gia tăng nhận thức về các bộ phận của cơ thể. Chẳng hạn như các em sẽ vẽ cơ thể bé trai, bé gái và bắt đầu thảo luận về việc tắm chung, ai thích và ai không thích.
Khi lên 7 tuổi, trẻ được mong mỏi sẽ nêu tên được các bộ phận của cơ thể, bao gồm cả bộ phận sinh dục. Chúng cũng được học về các dạng hình gia đình, thế nào là một người bạn thân và cách trẻ em lớn lên trong bụng mẹ.
Mục tiêu là đến 11 tuổi trẻ có thể thoải mái trao đổi về cách thụ thai, tình dục an toàn và lạm dụng tình dục.
"Giáo dục giới tính bao hàm nghĩa rộng, gồm cả xây dựng hình ảnh bản thân, phát triển sự tự tin, vai trò của giới chứ không chỉ là tình dục. Học sinh được học cách biểu lộ bản thân, các ước mơ và cả vạch ra những giới hạn" - Ineke van der Vlugt, chuyên gia về giáo dục giới tính cho trẻ em, cho biết.
Tỉ lệ vị thành niên mang thai thấp nhất thế giới
Hà Lan có tỉ lệ trẻ vị thành niên quan hệ tình dục thấp hơn các quốc gia châu Âu khác và Mỹ. Họ cũng thuộc tốp các quốc gia sử dụng thuốc tránh thai cao nhất, cũng như có tỉ lệ mang thai vị thành niên thấp nhất thế giới.
So với Mỹ, tỉ lệ các bệnh lây truyền qua đường tình dục của Hà Lan thấp hơn năm lần.
Đây có lẽ là kết quả của chiến lược không úp mở và dạy trẻ về sự tôn trọng, cảm thông và an toàn của hoạt động tình dục thông qua các bài học giáo dục giới tính sơ khai.
Trong khi đó Mỹ - một quốc gia phát triển hàng đầu, lại dẫn đầu về tỉ lệ nạo phá thai ở tuổi vị thành niên. Còn ở Việt Nam, mỗi năm có khoảng 300.000 ca phá thai ở tuổi 15-19, tỉ lệ phá thai ở độ tuổi vị thành niên chiếm 20% ca phá thai trên cả nước.
Một cuộc điều tra quốc gia mới đây cho thấy khoảng 44% người Việt trong độ tuổi 14-25 chấp nhận quan hệ tình dục trước hôn nhân, trong khi họ còn thiếu thông tin và kỹ năng sống liên quan đến sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục (thống kê của Hội Kế hoạch hóa gia đình Việt Nam).
Trẻ Việt Nam mang thai và sinh con ở độ tuổi 15-19 phải đối mặt với các rủi ro như: sinh non, thai nhẹ cân, thai chết lưu cao hơn tuổi trưởng thành.
Ở Việt Nam, cha mẹ thường ngại ngùng khi nói với con về đề tài giới tính, hoặc nếu có nói cũng hạn chế trao đổi vào chi tiết.
Thậm chí trong nhiều gia đình, chuyện thụ thai, có thai bị nghiêm cấm nhắc đến hoặc được nêu ra như yếu tố răn dạy trẻ về những cá thể hư hỏng, không đàng hoàng.
Hệ quả là trẻ tìm đến các nguồn thông tin không chính thống và có hiểu biết lệch lạc về giới tính, quan hệ tình dục. Sự tò mò không được giải đáp rõ ràng cũng kích thích trẻ thử và nếm "trái cấm".
Kỳ tới: Chuyện giới tính - 'vẽ đường cho hươu' hay để chúng chạy rông?