TTO - TP.HCM vừa kiến nghị cần nghiên cứu cơ chế chính sách đặc thù để phân cấp, phân quyền cho UBND cấp tỉnh trong việc quyết định phê duyệt các dự án đường sắt đô thị.
Tuyến metro Bến Thành - Suối Tiên đoạn đi qua quận Bình Thạnh hướng về trung tâm TP - Ảnh: HỮU KHOA
UBND TP.HCM vừa có báo cáo tổng kết 10 năm thực hiện Chiến lược phát triển giao thông vận tải (GTVT) đường sắt Việt Nam gửi Bộ GTVT.
TP.HCM đánh giá việc thực hiện chưa đạt được chỉ tiêu nêu trong kết luận của Bộ Chính trị và các quyết định của chính phủ.
Cụ thể, đối với tuyến đường sắt quốc gia trên địa bàn TP.HCM, nguồn vốn để thực hiện quy hoạch đường sắt quốc gia là rất lớn trong khi ngân sách còn hạn hẹp, dẫn đến kéo dài thời gian tổ chức thực hiện quy hoạch. Đây cũng là lĩnh vực chưa có sức hấp dẫn kêu gọi xã hội hóa.
Tuyến đường sắt đô thị trên địa bàn TP với tổng chiều dài khoảng 220km với tổng vốn đầu tư ước tính gần 25 tỉ USD. Hiện nay tuyến số 1 và số 2 đã được triển khai đầu tư xây dựng từ nguồn vốn ODA, vay ưu đãi; tuyến số 5 giai đoạn 1 đã có cam kết tài trợ hoàn chỉnh thiết kế cơ sở và dự án đầu tư.
Tuy nhiên, TP.HCM cho rằng thời gian xem xét và phê duyệt danh mục tài trợ của các bộ ngành trước khi trình thủ tướng còn khá chậm, thời gian chuẩn bị các dự án mất khoảng 2-3 năm từ khâu đề xuất ý tưởng cho đến khi ký điều ước quốc tế nên khi dự án đi vào giai đoạn triển khai thực hiện thường phải điều chỉnh lại thiết kế, tổng mức đầu tư cho phù hợp với tình hình thực tế.
Trong khi đó, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về đường sắt đô thị của Việt Nam vẫn đang trong quá trình xây dựng, hoàn thiện. Một số quy định về đầu tư theo luật pháp Việt Nam có sự khác biệt so với các quy định của các nhà tài trợ nên mất nhiều thời gian để xin ý kiến đồng thuận của nhà tài trợ, làm ảnh hưởng tiến độ dự án.
Các dự án đường sắt đô thị với đặc thù vốn đầu tư lớn, hàng tỉ USD, thuộc tiêu chí dự án quan trọng quốc gia nên sẽ do thủ tướng phê duyệt. Do đó thủ tục trình duyệt dự án phải qua nhiều cấp, có thể dẫn đến chậm trễ việc triển khai.
Để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc này, TP.HCM kiến nghị cần nghiên cứu cơ chế chính sách đặc thù để phân cấp, phân quyền cho UBND cấp tỉnh trong việc quyết định phê duyệt các dự án đường sắt đô thị.