Chưa thể giải phóng mặt bằng sân bay Long Thành

Theo kế hoạch, cuối năm 2018 sẽ khởi công dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành. Thế nhưng, đến nay mọi động thái về giải phóng mặt bằng còn khá im ắng. Không chỉ không ít người dân sốt ruột mà lãnh đạo tỉnh cũng mang tâm trạng lo lắng về dự án.

Đoàn công tác của Quốc hội kiểm tra 2 khu tái định cư dự án sân bay Long Thành vào cuối năm 2015.

Đến nay đã qua nửa năm, nhưng việc giải phóng mặt bằng cho siêu dự án vẫn chưa động tĩnh. Khả năng giải phóng mặt bằng cho kịp tiến độ khởi công xem ra là một thách thức lớn.

* Lo lắng khu tái định cư

Theo quy định, khu tái định cư của dự án đặc biệt này phải “đi trước một bước”, để khi giải phóng mặt bằng có chỗ cho người dân đến ở. Là tỉnh có nhiều dự án lớn liên quan đến giải phóng mặt bằng, nên hơn ai hết lãnh đạo các địa phương cũng như các sở, ngành đều cho rằng việc triển khai xây dựng 2 khu tái định cư Bình Sơn (gần 282 hécta) và Lộc An - Bình Sơn (trên 282 hécta) đến nay là cấp bách.

Ông Nguyễn Minh Hoàng, Phó giám đốc Sở Xây dựng, cho rằng theo thủ tục bình thường, xây dựng xong 2 khu tái định cư này phải mất khoảng 3 năm. Tuy nhiên, nếu cơ chế đặc thù cho dự án mà tỉnh đề xuất được Chính phủ duyệt, sẽ rút ngắn thời gian được 1 năm.

Theo cơ chế này thì có thể cho phép tỉnh thực hiện trước dự án xây dựng 2 khu tái định cư Bình Sơn và Lộc An - Bình Sơn, không cần phải đợi đến khi có quyết định phê duyệt đầu tư dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành. Ngoài ra, cơ chế  đặc thù này còn cho phép tỉnh thực hiện chỉ định thầu ở các khâu, hạng mục xây dựng công trình thay cho tổ chức đấu thầu vốn mất rất nhiều thời gian. Như vậy, dù cơ chế đặc thù có được Chính phủ duyệt thì vẫn mất  2 năm mới xây dựng xong 2 khu tái định cư này. Phó chủ tịch UBND tỉnh Trần Văn Vĩnh lo lắng: “Nếu bắt tay vào thực hiện xây dựng khu tái định cư được cuối năm nay cũng phải đến cuối năm 2018 mới xong. Như vậy, đến cuối năm 2018 mới bắt đầu giải phóng mặt bằng cho dự án”.

* An dân không đơn giản

Để di dời ổn định đời sống cho 4.730 hộ với gần 15 ngàn nhân khẩu thuộc 6 xã (Bình Sơn, Suối Trầu, Cẩm Đường, Bàu Cạn, Long An và Long Phước thuộc huyện Long Thành) bị ảnh hưởng dự án không hề đơn giản.

Liên quan đến vấn đề xây dựng tại khu ở mới, ông Ngô Thế Ân, Chủ tịch UBND huyện Long Thành, trăn trở: “Người dân khi được bồi thường, nhận đất tái định cư cũng phải mất vài tháng để xây dựng nhà cửa, lúc đó mới chuyển tới được. Dự án có tới vài ngàn hộ, không phải chỉ vài hộ, do đó khó tổ chức phương án thuê chỗ ở tạm thời”.

Cùng quan điểm này, lãnh đạo Sở Xây dựng cũng cho rằng khu tái định cư cho dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành rất khác biệt so với những khu tái định cư bình thường. Bởi đây là nơi di dời cả một khu dân cư, ở đó có những công trình tôn giáo xây dựng mất rất nhiều thời gian, có khi tới 1-2 năm công trình mới xong. Bên cạnh đó là những công trình về giáo dục, y tế... là những dịch vụ thiết yếu, khi người dân chuyển tới là phải có, đồng thời không thể thực hiện dễ dàng nếu không chủ động.

Ông Nguyễn Đồng Thanh, Phó giám đốc Trung tâm phát triển quỹ đất (Sở Tài nguyên - môi trường), băn khoăn vì quỹ thời gian không có nhiều trong khi khối lượng công việc khi triển khai là rất lớn. Ông Thanh khẳng định, cơ chế đặc thù cho đền bù, tái định cư của dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành là phải có mới thực hiện được. Dù vậy vẫn đòi hỏi phải có một lượng thời gian nhất định để triển khai, đây là một dự án quy mô lớn và rất phức tạp.

Khắc Giới