Văn hóa

Tiếng hát thăng hoa từ chốn đại ngàn

Nhạc sĩ Điểu Được được ví như "người giữ lửa âm nhạc Chơro", và chính anh cũng là người mang ngọn lửa âm nhạc ấy đi vào đời sống âm nhạc bằng tất cả tình yêu của mình.

Nhạc sĩ Điểu Được được ví như “người giữ lửa âm nhạc Chơro”, và chính anh cũng là người mang ngọn lửa âm nhạc ấy đi vào đời sống âm nhạc bằng tất cả tình yêu của mình.

Nhạc sĩ Điểu Được cho hay: “Điều làm nên Điểu Được hôm nay chính là nhờ tiếng hót chim cu rừng của tuổi ấu thơ, của những bài hát ru của ông bà, cha mẹ và của những lễ hội làng…”. Ảnh: Võ Tuyên
Nhạc sĩ Điểu Được hướng dẫn con em trong đồng bào Chơro biểu diễn cồng chiêng. Ảnh: Võ Tuyên

Điểu Được là một người con của buôn làng Chơro, sinh năm 1966, hiện đang sống ở xã Phú Túc (huyện Định Quán). Biết bao năm anh gắn bó với buôn làng, sống một cuộc sống rất bình dị như mọi người xung quanh và mang tiếng hát giúp vui cho buôn làng, cho các phong trào của địa phương. Nhiều người biết anh là ca sĩ, nhưng ít người biết anh là một nhạc sĩ có nhiều sáng tác thành công về chính buôn làng, quê hương mình.

* Hạnh phúc vì được cất tiếng hát

Nhạc sĩ Điểu Được học âm nhạc tại Trường trung cấp văn hóa nghệ thuật Đồng Nai và được những người thầy ở đây chắp cánh cho tình yêu âm nhạc. Tại Cuộc thi tiếng hát truyền hình Đồng Nai các năm 1996, 1997, anh là thí sinh đặc biệt người dân tộc thiểu số đã lọt vào vòng chung kết, thuyết phục Ban giám khảo bằng chất giọng mạnh mẽ, say mê, nồng nhiệt của mình. Năm 1999, tại Liên hoan giọng hát hay dân ca các dân tộc trên sóng phát thanh toàn quốc lần thứ Nhất, Điểu Được đã được trao giải đặc biệt. Cũng năm này, anh theo học lớp trung cấp sáng tác Nhạc viện TP. Hồ Chí Minh.

Nhạc sĩ Điểu Được cho hay: “Điều làm nên Điểu Được hôm nay chính là nhờ tiếng hót chim cu rừng của tuổi ấu thơ, của những bài hát ru của ông bà, cha mẹ và của những lễ hội làng…”.

Hơn ba thập kỷ sống với âm nhạc, nhạc sĩ Điểu Được từng đoạt huy chương vàng tại Liên hoan tiếng hát miền Đông lần thứ XI (năm 2014) dành cho ca khúc Tình yêu trên nương (Điểu Được song ca cùng ca sĩ Thu Huyền); giải ba Cuộc vận động sáng tác bài hát về Hồ Chí Minh; huy chương vàng tại Liên hoan nghệ thuật quần chúng Tiếng hát Làng Sen tại Nghệ An năm 2015 dành cho ca khúc Người Chơro nhớ ơn Bác Hồ. Điểu Được đã khai thác chất liệu đời sống của buôn làng để tạo nét nhạc riêng cho mình, mang tiếng hát, tình yêu của người Chơro đóng góp cho công cuộc xây dựng và bảo vệ quê hương, Tổ quốc.

Một ca khúc mang đến nhiều thành công cho Điểu Được là Đàn Chinh K’la tuổi thơ tôi - “Goong Chinh K’la xa xăm như ngàn xưa vọng về, thổn thức lòng ngây ngất. Ngày mới nắng đẹp lên rồi”... Vẻ đẹp của cuộc sống bay vút lên qua giai điệu anh viết, qua tiếng hát, tiếng đàn anh trao gửi cho đời. Ca khúc được giải A Liên hoan âm nhạc của Hội Nhạc sĩ Việt Nam năm 2012 nhờ sự vận dụng hết sức sáng tạo nhạc cụ dân tộc vào ca khúc. Năm 2017, Điểu Được khuấy động làng âm nhạc toàn quốc với ca khúc Ngày mùa trên buôn (giải B giải thưởng của Hội Nhạc sĩ Việt Nam), nhờ vào âm hưởng âm nhạc Chơro được viết dưới nền nhạc romance (đệm piano). Tiếng hát của anh cũng càng ngày càng tràn đầy nội lực, thắm đượm và thăng hoa…

* Cho những thành công mới…

Trong 2 năm qua, sáng tác của nhạc sĩ Điểu Được đã mang những nét mới, hiện đại hơn và gặt hái thêm nhiều thành công mới. Tác phẩm Điện sáng về làng Chơro (phổ thơ Kpaylang) đã  mang về cho anh giải nhất Cuộc thi sáng tác ca khúc về đề tài dân tộc thiểu số, miền núi năm 2018. Trước thềm những ngày lễ lớn của tháng 9, kỷ niệm 50 năm thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, chào mừng 74 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2-9, tại Liên hoan âm nhạc toàn quốc khu vực phía Nam được tổ chức từ ngày 26  đến 28-8 vừa qua, ca khúc này tiếp tục đoạt giải khuyến khích của Hội Nhạc sĩ Việt Nam…

Với thành công trong cả hai lĩnh vực sáng tác và biểu diễn, nhạc sĩ Điểu Được đã trở thành một nhạc sĩ ghi được nhiều dấu ấn thân thương, gần gũi với người dân Đồng Nai nói chung và giới âm nhạc nói riêng. Những nhạc sĩ có chuyên môn đánh giá ca khúc của anh có tính sáng tạo nghệ thuật độc đáo, thể hiện bản sắc dân tộc của người Chơro; giọng ca của anh pha trộn giữa sự cuồng nhiệt, hoang dã với những lời hát ru. Bằng sự bền bỉ, chăm chỉ lao động và sáng tạo, nhạc sĩ Điểu Được đã tạo được một nét riêng không thể lẫn được trong làng âm nhạc Việt Nam vốn có nhiều khác biệt như hiện nay. Đồng thời, anh cũng đưa được hơi thở cuộc sống, tâm hồn, giọng điệu của dân tộc, xứ sở mình hòa vào đời sống âm nhạc, giúp nhiều người thêm yêu con người, buôn làng Chơro.

Là người khá thành công trong âm nhạc, song Điểu Được vẫn là một nhạc sĩ nghèo. Anh mở lớp dạy nhạc tại quê nhà Định Quán, hướng cho các con và trẻ em Chơro tiếp nối và gìn giữ vốn quý âm nhạc của dân tộc mình, hướng cho thế hệ trẻ biết ước mơ, biết yêu cái đẹp và biết ơn cuộc đời… Phần mình, anh vui vẻ sống trong cuộc sống bình dị, vừa làm rẫy vừa luyện thanh, vừa kiếm sống vừa sáng tác.

Mai Sơn

Đồng Nai

© 2021 FAP
  628,114       1/1,208