Ho ra máu do lao

Hằng ngày ở phòng cấp cứu, thầy thuốc thường tiếp nhận khá nhiều bệnh nhân ho ra máu, từ ho ra máu số lượng ít như chỉ khạc ra ít máu đến ho ra máu ồ ạt hàng trăm ml. Thường thì bệnh nhân tử vong do hít máu vào bên phổi lành hoặc vì mất máu quá nhanh với số lượng lớn.

Ở Việt Nam và các nước nghèo khác trên thế giới, khi nói đến ho ra máu, mọi người liên tưởng ngay đến bệnh lao phổi. Thật vậy, theo các chuyên gia y học, ho ra máu có nguyên nhân do lao phổi chiểm đến hơn 75% các trường hợp. Lượng máu ho ra thường từ ít đến trung bình. Bệnh nhân gầy gò xanh xao và có tiền sử lao phổi.

Một nguyên nhân khác của ho ra máu nhiều và ồ ạt là do bệnh u nấm phổi Aspergilius. Đây là một bệnh nặng, bệnh nhân ho ra máu dai dẳng. Vi nấm Aspergilius thường phát triển trong một hang lao vùng đỉnh phổi, vi nấm và hiện tượng nhiễm trùng sẽ ăn mòn động mạch phế quản hoặc mạch máu phổi làm bệnh nhân ho ra máu.

Ở những bệnh nhân trên 50 tuổi có hút thuốc lá, nếu có ho ra máu thì khả năng đầu tiên phải nghĩ đến là ung thư phế quản phổi. Theo thống kê của Hội Ung bướu Việt Nam, ung thư phổi là loại ung thư đứng hàng đầu ở đàn ông Việt Nam. Bệnh tiến triển nhanh, hay di căn và có tiên lượng xấu. Khả năng phẫu thuật được khi nhập viện chỉ vào khoảng 10%.

Một nguyên nhân khác hiếm gặp hơn nhưng thường gây ho ra máu ồ ạt đó là vỡ các túi phình của động mạch phổi hay ho ra máu do u máu trong phổi.

Với những bệnh nhân ho ra máu, điều đầu tiên và cũng là vấn đề hay gây nhầm lẫn với một số người chưa có kinh nghiệm là phải phân biệt ho ra máu do tổn thương của phổi và hệ hô hấp với ói ra máu do tổn thương của hệ tiêu hóa để có liệu pháp phù hợp.

Hiện nay, do sự phát triển phức tạp của mô hình bệnh tật và do quan niệm không đúng của bệnh nhân, lao phổi đã kết hợp với nhiều bệnh khác, đặc biệt là những bệnh làm suy giảm miễn dịch như AIDS, những bệnh nhân hóa trị ung thư, cấy ghép tạng… khiến cho việc điều trị trở nên khó khăn hơn, tỉ lệ tử vong cao hơn và xuất hiện những dòng vi trùng lao kháng thuốc. Vấn đề này đang là một thách thức lớn đối với y học và làm đau đầu giới thầy thuốc.

Hãy sống và làm việc điều độ, cải tạo môi trường sống cho hợp vệ sinh. Khi bị lao phổi phải điều trị ngay, điều trị đủ thời gian và đúng liều lượng.