Tối ưu hiệu suất sử dụng pin laptop

Tối ưu hiệu suất pin không chỉ giúp kéo dài thời gian sử dụng, tuổi thọ pin mà còn mang lại hiệu quả cao trong công việc hàng ngày của người dùng máy tính xách tay.

Theo Robert Meyers, người đứng đầu mảng sản phẩm trung tâm dữ liệu cho chương trình Energy Star tại Cơ quan Bảo vệ môi trường cho hay “máy tính xách tay không thực sự hiệu quả như bạn nghĩ” và thực tế là “những thiết bị này lãng phí khá nhiều năng lượng”.

Việc nhận thức được bao nhiêu năng lượng điện cần cho hệ thống để hoạt động và làm thể nào để kiểm soát chúng thực sự có ý nghĩa rất lớn - vì với mỗi watt mà bạn tiết kiệm, chiếc mtxt của người dùng đó có thể “tồn tại” lâu hơn. Nói một cách đơn giản hơn, theo như Robert Meyers, hiệu quả sử dụng điện càng cao, thời lượng dùng pin trên thiết bị sẽ tốt hơn nhiều.

Tuy nhiên, trước khi đi sâu vào các bước thực hành giúp người dùng sử dụng hiệu quả pin của mtxt, hãy cùng “điểm mặt” những thành phần “ngốn” điện nhất trên một chiếc laptop.

Những phần cứng trên laptop có khả năng “ngốn” điện cao

1. Bộ xử lý

Tất cả 6 thành phần phần cứng được liệt kê ở đây như là những nhân tố chính “bòn rút” năng lượng điện của pin. Trải qua nhiều thập kỷ, những phần cứng “ngốn” pin này đã nhận được nhiều cải thiện từ chính hãng sản xuất, song người dùng cuối vẫn còn khá nhiều việc phải làm nếu muốn tối ưu hiệu suất sử dụng điện của thiết bị hơn nữa.

Trong số những thành phần phần cứng trên một chiếc laptop, bộ xử lý (BXL) là một “đối tượng tham lam” nhất. BXL thường sử dụng gần một nửa công suất tiêu thụ điện của toàn hệ thống. So với các thế hệ BXL trước đây vốn được Intel sản xuất trên quy trình 90nm, các BXL ngày nay được thiết kế dựa trên quy trình 22nm vốn có kích thước nhỏ hơn nhiều. Và một chi tiết rất quan trọng đối với BXL ngày nay chính là kích thước càng nhỏ càng có hiệu suất sử dụng điện tốt hơn.

2. Bộ xử lý đồ họa

Đa phần MTXT ngày nay còn được tích hợp GPU nhằm tăng hiệu quả xử lý đồ họa. Tuy nhiên, chi tiết phần cứng này cũng cần một lượng điện năng đáng kể để hoạt động. Đơn cử, các dòng card đồ họa phổ thông của Intel như Intel Graphics 4000 và 5000 thường có công suất khoảng 15W. Trong khi đó, nhóm card đồ họa tầm trung của AMD lại có công suất đa dạng hơn nhiều. Chẳng hạn, nhân đồ họa tầm trung HD 6290 có công suất đỉnh chỉ dừng lại ở mức 18W, nhưng model HD 8650G lại có công suất đến 35W. Nhiều sản phẩm cao cấp, hiệu năng xử lý đồ họa mạnh mẽ ngày nay còn được trang bị card đồ họa rời độc lập với nhân đồ họa trên CPU cũng có thể rút ngắn thời lương sử dụng pin của toàn bộ hệ thống.

3. Màn hình

Công nghệ màn hình trên MTXT ngày càng được cải tiến. Trở lại thời điểm những năm 2000, những LCD sử dụng công nghệ đèn chiếu nền CCFL cũng như đèn LED đều có công suất tiêu thụ điện khá cao, khoảng 25W. Thời gian trôi qua, HP với công nghệ màn hình PSR (Panel Self-Refresh) giúp tăng thời lượng sử dụng pin thêm được tầm 20 phút nhờ khả năng tắt tính năng tự động làm tươi màn hình nếu như các hình ảnh được hiển thị không thay đổi sau một khoảng thời gian nhất định. Công nghệ màn hình này hiện đang được áp dụng trên laptop HP EliteBook Folio 1040 và mẫu smartphone LG G2. Trong số các công nghệ màn hình hiện tại, OLED là một công nghệ có thể giúp tiết kiệm được khoảng 40% năng lượng pin nhờ màn hình có khả năng tự chiếu sáng các điểm ảnh mà không cần đến nguồn sáng phụ từ hệ thống đèn chiếu nền. Tuy nhiên, chi phí để sản xuất các màn hình OLED kích thước lớn hiện tại vẫn còn là một vấn đề nan giải.

4. Ổ cứng

Các ổ cứng cơ truyền thống với những thành phần chuyển động cũng là một yếu tố gây hao pin trên MTXT. Đơn cử, mẫu ổ cứng Seagate Momentus Thin 2.5” 500GB có công suất đến 1,2W. Dĩ nhiên, thị trường cũng có những sản phẩm công suất tiêu thụ thấp như model 0,28W Crucial SSD 480GB. So với các ổ cứng truyền thống ổ cứng SSD không chỉ ít hao pin hơn mà còn có thiết kế gọn nhẹ và tốc độ truy xuất cao hơn hẳn.

5. Quạt tản nhiệt

Thực tế là mỗi watt được sử dụng bên trong một hệ thống máy tính đều được biến thành nhiệt năng. Và để đảm bảo cho một hệ thống hoạt động ổn định, các phần cứng cần phải được làm mát bằng quạt tản nhiệt. Càng ít điện năng tiêu thụ, hệ thống càng tiết kiệm được khoản đầu tư cho tản nhiệt. Kết quả là những hệ thống sử dụng năng lượng hiệu quả sẽ chỉ cần những chiếc quạt tản nhiệt nhỏ và không cần thiết phải hoạt động liên tục. Ngày nay các mẫu laptop fan-less (không cần quạt tản nhiệt) đã khá phổ biến.

6. Adaptor

Hầu hết các bộ chuyển đổi điện dùng cho MTXT ngày nay đã được cải tiến rất nhiều về mặt công nghệ và tính năng. Từ mức hiệu suất chỉ đạt khoảng 50% vào thời điểm 20 năm trước – nay hiệu suất adaptor đã được tăng đáng kể, đạt khoảng 80~90%. Tuy vậy, lượng điện năng lãng phí vẫn còn khá nhiều – nhất là những bộ adaptor có khả năng chuyển đổi giữa các mức điện áp đầu vào. Theo HP, tốt nhất người dùng chỉ nên sử dụng các bộ adaptor hỗ trợ duy nhất một mức điện áp vì theo lý thuyết hiệu suất của những sản phẩm này có thể đạt mức 94%. Cách tốt nhất để tránh lãng phí điện năng của adaptor là luôn rút điện một khi pin đã được sạc đầy.

Dẫu cho bạn sử dụng nền tảng Windows hay MAC, hiện tại có rất nhiều cách để tối ưu hiệu suất sử dụng điện năng và kéo dài thời lượng sử dụng pin của MTXT. Những thủ thuật được Computerworld liệt kê dưới đây có thể sẽ không thể thực hiện và hiệu quả trên mọi hệ thống vì sự đa dạng của thiết bị. Tuy nhiên, chỉ cần 1 hoặc 2 thủ thuật này được áp dụng, người dùng MTXT đã có thể kéo dài thêm phần nào thời lượng sử dụng pin cho thiết bị.

>>> Xem tiếp Làm thế nào để tăng hiệu năng sử dung pin?