Dự án mô phỏng bộ não con người có thành công?

Dự án tạo ra hệ thống máy tính mô phỏng bộ não con người đang gặp nhiều khó khăn. Trong đó, ngoài vấn đề kinh phí còn có những trở ngại lớn khác như hướng phát triển phù hợp, năng lượng để vận hành cỗ siêu máy tính, bộ nhớ lưu trữ chuyên biệt.

Nỗ lực xây dựng khả năng mô phỏng bộ não con người đang gặp một số trở ngại liên quan đến tính nhân bản. Đầu tuần vừa rồi, nhóm các nhà nghiên cứu đã gửi một bức thư ngỏ đến Ủy ban châu Âu để phản đối việc quản lý dự án Bộ não Con người (The Human Brain Project). Đây là một trong hai sáng kiến lớn được chọn ra vào năm ngoái sẽ nhận được 1 tỷ Euro trong 10 năm.

Bức thư hiện đã có hơn 450 người ký tên này hướng đến việc kêu gọi sự cẩn trọng và những đánh giá khách quan liên quan đến dự án. Bên cạnh đó, đòi hỏi quan trọng ở bức thư này là cần có một hướng đi cho dự án. Mặc dù không được nhắc đến tên trong bức thư, nhưng nhiều thông tin cho biết những người này đang chống lại hướng đi do người đứng đầu dự án Henry Markram tại Viện Công nghệ Liên bang Thuỵ Sĩ đặt tại Lausanne đặt ra. Theo đó, gần đây đã có một sự thay đổi quan trọng là loại bỏ một dự án phụ có tên Cognitive Architectures – thực hiện việc đấu thầu để tìm những nhà tài trợ tiếp theo.

Dự án The Human Brain Project khó thành công nếu không giải quyết triệt để những khó khăn hiện nay.

Theo Markram, tất cả những phiền phức này là do sự khác biệt về văn hoá khoa học. Ông mô tả dự án này nhằm mục đích xâu dựng 6 nền tảng điện toán khác nhau từ các nhà nghiên cứu để xây dựng nên một loại CERN giúp nghiên cứu bộ não.

Nhiều câu hỏi đặt ra về mục tiêu chính của dự án và liệu rằng chúng ta có khả năng thực sự để đạt được kết quả vào thời điểm này. Chương trình Brain Simulation Platform (nền tảng não bộ mô phỏng) được dựng nên để xây dựng nên các công nghệ cần thiết để tái tạo lại não bộ của chuột và cuối cùng là tạo nên bản mô phỏng não con người trong một siêu máy tính. Một phần của thách thức này chính là công nghệ. Markram cho rằng một máy tính cấp Exascale (máy tính có khả năng thực hiện hơn 1000 petaflops – trong khi đó, 1 petaflop tương đương 1 triệu tỷ phép tính mỗi giây) sẽ là cần thiết để có được một bản thảo đầu tiên cho bộ não con người mô phỏng. Nhưng những đòi hỏi về năng lượng cho máy tính này thực sự là vấn đề khó giải quyết.

Trên trang web của dự án Human Brain Project thừa nhận rằng máy tính cấp Exascale sẽ khó có thể đạt được mục đích. Thông tin này cho biết, ngay cả trong năm 2020, siêu máy tính cũng khó có thể đạt được mức lưu trữ cỡ 200 petabyte (200 triệu gigabyte). Do đó, những gì mà dự án cần thực hiện ngay là xây dựng hệ thống lưu trữ có thể truy cập nhanh chóng bên cạnh các siêu máy tính. Ngoài ra, hệ thống này có thể lưu trữ các môt hình chi tiết và cho phép các phần mềm mô phỏng thực hiện các phép tính để thực hiện các công việc của tế bào thần kinh, khớp thần kinh, mạch đập và các vùng não). Đó là những yêu cầu cần thiết để có thể tiếp tục dự án.

Để có được một sự thay đổi hiệu quả cần phải mất thêm thời gian. Mặc dù vòng thứ 2 để tìm kiếm nguồn tài trợ sẽ được diễn ra trong năm nay, nhưng theo nguồn tin từ Science, việc xét duyệt dự án chính sẽ không được tiến hành cho đến tháng 1/2015.

Vào năm ngoái, dự án tạo ra một chiếc siêu máy tính để mô phỏng phương thức hoạt động của bộ não con người được một nhóm các nhà khoa học và nghiên cứu hợp tác với nhau để xây dựng. Dự án có tên The Human Brain Project ban đầu có kinh phí dự kiến khoảng 1,6 tỷ USD với sự tham gia của 135 tổ chức khoa học và cơ quan chính phủ, cùng với hàng trăm nhà khoa học. Dự án này được kỳ vọng khi hoàn thành sẽ tạo ra được một cỗ máy tính có thể tái tạo bộ não con người với tốc độ nhanh gấp 1000 lần so với các siêu máy tính nhanh nhất hiện nay.