Công nghệ ảnh hưởng năng suất lao động chốn công sở

Công việc sẽ trôi chảy nếu áp dụng công nghệ, nhưng con người ngày càng lệ thuộc vào máy móc, không thể hoàn thành nhiệm vụ nếu thiếu chúng.

Theo Cục Lao động và Thống kê Mỹ, từ năm 2006, năng suất làm việc trong các lĩnh vực chính không tiến triển. Các nhà kinh tế đưa ra nhiều lời giải thích khác nhau cho tình trạng này.

Trong cuốn sách The Rise and Fall of American Growth, giáo sư Robert Gordon thuộc Đại học Northwestern thừa nhận, sự trì trệ tiếp diễn do thiếu hụt các công nghệ mới giúp tiết kiệm thời gian hiệu quả. Bên cạnh đó, các công ty chưa khai thác triệt để tiềm năng của điện thoại thông minh, robot hay những công nghệ hiện đại sẵn có, mà phần lớn chỉ dùng để liên lạc hay giải trí.

Mặt khác, sự ra đời của mạng xã hội cũng tạo ra vấn đề tại nơi làm việc. Giáo sư Al Crisp cho rằng, mọi người đang bị "nghiện" thiết bị điện tử và Facebook cùng hàng loạt thiết bị di động. Đây là những "sát thủ" tiêu diệt năng suất chốn công sở.

"Thường xuyên dùng email và mạng xã hội sẽ làm giảm khả năng lãnh đạo và kỹ năng giao tiếp. Nếu mọi người từ bỏ thói quen nói chuyện và cùng trao đổi, thảo luận nhằm tìm giải pháp với nhau thì công việc kinh doanh sẽ gặp nhiều trở ngại", Giáo sư Al Crisp nói.

Ông Iwan Barankay - Phó giáo sư kinh tế kinh doanh và chính sách công tại Đại học Wharton Pennsylvania chia sẻ, năng suất tăng nhanh chóng trong những năm 1990 nhờ sự xuất hiện của máy tính. Nhưng ngày nay, nhiều công ty không còn chú trọng đầu tư vào thiết bị công nghệ mới để tiếp đà tăng trưởng. Nếu năng suất không cao, doanh nghiệp lập tức tìm tài năng ở nước ngoài, gây nhiều hệ quả cho lao động địa phương.

Qua khảo sát tại nhiều công ty, Barankay nhận thấy, khi được giao một nhiệm vụ phức tạp trong công nghệ hay các lĩnh vực khác, nhân viên thường sử dụng công nghệ tự động hoặc các thủ thuật hỗ trợ. Lúc này công việc thực hiện đầy đủ nhưng không tối ưu. Để có kết quả tốt nhất, nhà quản trị cần tạo động lực (ví dụ như phần thưởng) để người lao động toàn tâm toàn ý hoàn thành nhiệm vụ.

"Với những ai thường ỷ lại vào công nghệ tự động sẽ phản ứng tiêu cực với cách làm khác vì không muốn thay đổi thói quen. Họ sẽ biện hộ rằng mình đã quen với hệ thống này và biết cách tận dụng nó làm việc sao cho hiệu quả", Phó giáo sư Baranakay nói.

Nghiên cứu của Barankay chỉ ra rằng, cách tốt nhất để truyền cảm hứng cho nhân viên là luôn khuyến khích. Ví dụ, một công ty đồ nội thất muốn tăng doanh số bán hàng có thể đưa ra mức thưởng hoa hồng cho từng cá nhân theo loại sản phẩm, số lượng tiêu thụ, thúc đẩy đội ngũ kinh doanh tận dụng thời gian để bán hàng nhiều hơn.

Hạnh phúc cũng là chìa khóa để tăng năng suất lao động. Trong một nghiên cứu do chuyên gia Oswald thực hiện, khoảng 12% người được hỏi cho biết tinh thần thoải mái sẽ giúp họ làm việc chất lượng hơn. Còn 10% nhìn nhận tâm lý bất ổn khiến họ chẳng thể giải quyết công việc một cách trơn tru. 

"Chúng tôi đã thực hiện một loạt thử nghiệm ngẫu nhiên, từ đó chứng minh cảm xúc là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến năng suất cao. Vì vậy các công ty công nghệ cần xác định những điều cần làm để nhân viên cảm thấy thoải mái hơn", Oswald nói.

Các chuyên gia cũng dự đoán với sự nổi lên của công nghệ thực tế ảo (Virtual Reality - VR) hay trí tuệ nhân tạo (Artificial Intelligence - AI), sự tương tác ở công sở sẽ có nhiều đổi thay. Robot và các thiết bị AI sẽ thâm nhập mạnh mẽ, chắc chắn gây tác động lên năng suất làm việc, cả mặt tiêu cực và tích cực. Máy móc "giải phóng" con người khỏi công việc nhưng nó cũng tạo ra thách thức cho nền kinh tế về bài toán nhân lực. Lúc này có thể phát sinh những ngành nghề mới mà các cỗ máy thông minh chưa thể đảm nhận được và vòng quay này lại tiếp diễn mà không có hồi kết.

 Minh Trí