Văn hóa

Cả nhà cùng theo nghề xiếc

Đó là gia đình của nghệ sĩ xiếc - ảo thuật Trần Định. Hiện mái ấm nhỏ này đã có tới 4 thế hệ theo đuổi nghề xiếc, ảo thuật và đã được Hội Kỷ lục gia Việt Nam trao tặng danh hiệu "Gia đình có nhiều thành viên tham gia biểu diễn ảo thuật ăn ý nhất".

Đó là gia đình của nghệ sĩ xiếc - ảo thuật Trần Định. Hiện mái ấm nhỏ này đã có tới 4 thế hệ theo đuổi nghề xiếc, ảo thuật và đã được Hội Kỷ lục gia Việt Nam trao tặng danh hiệu “Gia đình có nhiều thành viên tham gia biểu diễn ảo thuật ăn ý nhất”.

Vợ chồng nghệ sĩ xiếc - ảo thuật Trần Định, Kim Loan, cháu nội, con trai Trần Dũng và con gái Kim Uyên. Ảnh: V.TRUYÊN
Vợ chồng nghệ sĩ xiếc - ảo thuật Trần Định, Kim Loan, cháu nội, con trai Trần Dũng và con gái Kim Uyên. Ảnh: V.TRUYÊN

Và họ cũng là nhóm xiếc, ảo thuật quen thuộc với khán giả tại Đồng Nai, nhất là vùng đất Long Khánh, Cẩm Mỹ, Biên Hòa từ những năm đầu đất nước thống nhất trước khi lập nghiệp tại TP.Hồ Chí Minh.

Một nhà gắn bó với nghề

Ngồi trong căn nhà cấp 4 khá rộng rãi và bày biện rất nhiều giấy chứng nhận, bằng khen, huy chương, cúp đoạt được qua các lần tham gia liên hoan, hội diễn xiếc ảo thuật trong nước cũng như quốc tế tại quận 12 (TP.Hồ Chí Minh), nghệ sĩ xiếc - ảo thuật Trần Định chia sẻ: “Đời làm nghề của tôi và gia đình như thế này là được Tổ đãi lắm rồi, chứ những năm mới theo nghề thì cánh gà sân khấu, mái hiên nhà dân là chỗ ngả lưng qua đêm. Còn ăn uống thì đói đâu ăn đó, làm gì có nhà cửa như hôm nay”.

Nhớ lại thời gian ban đầu tham gia nghề này, nghệ sĩ xiếc - ảo thuật Trần Định, nói thêm: “Tôi là con nhà nòi trong nghệ thuật xiếc, ảo thuật, bởi cha tôi là Đỗ Đăng Lực khi mới 10 tuổi đã theo học nghề rồi sau đó biểu diễn trong một gánh xiếc rong tại Nam bộ. Vì là người có tài, cha tôi được thầy yêu thương truyền hết vốn liếng trong nghề và còn đổi họ Đỗ sang họ Trần (là họ của thầy). Để biết ơn người truyền nghề, cha chúng tôi đều lấy họ Trần làm họ cho các con”.

Nối tiếp nghiệp nhà, cả 8 anh chị em nghệ sĩ xiếc - ảo thuật Trần Định đều tham gia biểu diễn trên các sân khấu, tụ điểm lớn nhỏ trong cả nước. Riêng nghệ sĩ xiếc - ảo thuật Trần Định tìm về Đồng Nai đầu quân cho Trung tâm văn hóa tỉnh Đồng Nai. Tiết mục lấy đồ vật trong túi, trong nón, tung hứng, xòe bài... của ông được sắp xếp biểu diễn xen kẽ cùng những bài ca múa, kịch của đơn vị luôn thu hút được sự quan tâm của người xem tại các xã vùng sâu, vùng xa trong tỉnh.

Vợ chồng nghệ sĩ xiếc - ảo thuật Trần Định - Kim Loan đang tập luyện màn biểu diễn người nằm trên bàn để chông xuyên qua người.
Vợ chồng nghệ sĩ xiếc - ảo thuật Trần Định - Kim Loan đang tập luyện màn biểu diễn người nằm trên bàn để chông xuyên qua người.

Khi về Đồng Nai biểu diễn, nghệ sĩ xiếc - ảo thuật Trần Định đã gặp và quen vợ ông lúc bấy giờ là một cô giáo mầm non tại xã Xuân Mỹ, huyện Cẩm Mỹ. Sau khi về làm vợ nghệ sĩ xiếc - ảo thuật Trần Định, cô giáo mầm non Kim Loan cũng nghỉ dạy để theo chồng làm nghề. “Ban đầu khi thấy chồng đi lại, ăn uống một mình vất vả, tôi chỉ định theo làm hậu phương nhưng rồi trở thành bạn diễn lúc nào không biết” - bà Kim Loan cho biết. 

Sau thời gian dài gắn bó với khán giả Đồng Nai, để phát triển sự nghiệp, gia đình nghệ sĩ xiếc - ảo thuật Trần Định đã lần lượt tìm đến Bà Rịa - Vũng Tàu và TP.Hồ Chí Minh. Suốt những năm tháng phiêu bạt nay đây mai đó, cặp vợ chồng nghệ sĩ xiếc - ảo thuật Trần Định - Kim Loan đã trải qua không ít gian nan vất vả. Bà Kim Loan kể: “Sau khi sinh 2 người con thì ngoài thời gian biểu diễn tôi còn phải thể hiện trách nhiệm với con. Nhưng đã làm nghề chạy sô biểu diễn này thì ở đâu mời tôi phải đến ngay để lấy mối. Vậy là nếu trước đây chỉ có vợ chồng chở nhau trên xe máy đi biểu diễn thì nay cái xe phải mang vác 4 người đến những tỉnh xa, như: Đồng Tháp, Tiền Giang, Bình Thuận, Ninh Thuận, Lâm Đồng…”.

Ước mơ về những đêm diễn miễn phí

Cũng nhờ những vất vả này mà việc tích lũy kinh nghiệm với nghề, truyền nghề cho các con và đưa con lên sân khấu cùng biển diễn đã được vợ chồng nghệ sĩ xiếc - ảo thuật Trần Định - Kim Loan thực hiện ngay từ rất sớm. Để rồi từ đó những màn biểu diễn, như: nằm trên bàn để chông nhọn rơi xuống người, cắt người thành nhiều khúc; nuốt dao, kiếm, lửa; người bay... đã được sáng tạo để hút khán giả đến với từng buổi diễn. Đặc biệt, những tiết mục này đều có sự tham gia của cặp đôi Trần Định - Kim Loan, các con trai, con gái, con dâu và cháu với nhiều lứa tuổi đã thu hút và làm khán giả thích thú.

Hiện gia đình nghệ sĩ xiếc - ảo thuật Trần Định là gương mặt biểu diễn không thể thiếu tại các khu du lịch tại Đồng Nai trong các dịp lễ, tết và mới đây nhất là biểu diễn cố định vào chủ nhật hàng tuần tại Khu du lịch Bửu Long.

“Gia đình tôi đang sinh sống tại TP.Hồ Chí Minh. Riêng tôi là Phó chủ nhiệm Câu lạc bộ nghệ thuật tổng hợp Giai điệu Việt (trực thuộc Trung tâm văn hóa TP.Hồ Chí Minh), song Đồng Nai là nơi gắn bó nhiều kỷ niệm đẹp. Vậy nên chúng tôi luôn ấp ủ thực hiện những buổi diễn miễn phí phục vụ người dân ở khu vực Cẩm Mỹ, Biên Hòa - nơi sinh ra, lớn lên của vợ chồng. Khi tích lũy đủ kinh nghiệm, tài chính và được sự hỗ trợ của cơ quan quản lý, gia đình sẽ thực hiện niềm mong mỏi này nhằm tri ân khán giả đã ủng hộ nhiệt tình cho phần trình diễn của gia đình trong thời gian vừa qua” - vợ chồng nghệ sĩ xiếc - ảo thuật Trần Định - Kim Loan nói.

Không chỉ truyền nghề riêng cho con cháu trong nhà mà hàng chục thanh thiếu niên có niềm say mê với xiếc, ảo thuật cũng đã được nghệ sĩ xiếc - ảo thuật Trần Định đào tạo và tạo cơ hội bước lên sân khấu biểu diễn.

Văn Truyên

Đồng Nai

© 2021 FAP
  659,530       3/964