Ổn định quan hệ lao động dịp cuối năm

Thời điểm những tháng cuối năm, nhiều doanh nghiệp (DN) phải chạy đua sản xuất để đáp ứng yêu cầu các đơn hàng, vì thế nhu cầu về lao động và tăng ca sẽ tăng cao. Bên cạnh đó, vấn đề về tăng lương, thưởng tết cũng được người lao động (NLĐ) quan tâm.

Việc ký kết thỏa ước lao động tập thể nhóm doanh nghiệp gỗ sẽ góp phần kéo giảm tình trạng tranh chấp lao động tập thể. Trong ảnh: Công nhân lao động Công ty TNHH Great Kingdom Biên Hòa (Khu công nghiệp Biên Hòa 1, TP.Biên Hòa) trong giờ làm việc. Ảnh: H.Dung

Để hạn chế những vụ tranh chấp lao động tập thể, nhiều DN đã tính trước các phương án để ổn định quan hệ lao động, giảm thiểu những mâu thuẫn phát sinh giữa chủ DN và NLĐ.

* Số vụ tranh chấp lao động tập thể giảm

Tính từ đầu năm đến nay, trên địa bàn tỉnh xảy ra 19 vụ tranh chấp lao động tập thể của hơn 7 ngàn công nhân lao động, giảm 9 vụ so với cùng kỳ năm ngoái. Những địa bàn để xảy ra ngừng việc tập thể nhiều nhất là huyện Nhơn Trạch (9 vụ), Khu công nghiệp Biên Hòa (KCN) (5 vụ). Các vụ tranh chấp lao động tập thể tập trung chủ yếu ở các DN có vốn đầu tư nước ngoài như Hàn Quốc, Đài Loan.

Phó chủ tịch Liên đoàn Lao động tỉnh Hồ Thanh Hồng cho biết, nguyên nhân dẫn đến các vụ tranh chấp lao động tập thể chủ yếu liên quan đến việc DN chưa thực hiện nghiêm những quy định liên quan đến quyền và lợi ích của NLĐ.

Cụ thể, 70% DN có vốn đầu tư nước ngoài khi báo cáo với cơ quan chức năng đều nói đã xây dựng và đăng ký thang, bảng lương. Tuy nhiên, khi ngừng việc xảy ra, qua kiểm tra, làm việc của đoàn công tác liên ngành mới phát hiện ra chuyện nhiều DN không áp dụng đúng theo thang, bảng lương đã đăng ký và thông báo với các cơ quan quản lý nhà nước về lao động. Bên cạnh đó, một số ít DN chưa chủ động xây dựng và điều chỉnh công khai, phù hợp với phương án điều chỉnh lương tối thiểu vùng theo quy định, cắt giảm các khoản phụ cấp ngoài lương, trả lương chậm, chưa thỏa thuận với NLĐ khi tổ chức làm thêm giờ, trả lương làm thêm giờ chưa đúng.

Đặc biệt, có những DN như Công ty TNHH Timber Industries KCN Tam Phước, TP.Biên Hòa) chưa xây dựng quy chế lương, thưởng, chưa chủ động thông báo việc thực hiện các chính sách của Nhà nước đối với NLĐ như chính sách về thuế thu nhập cá nhân khiến NLĐ bức xúc, ngừng việc kéo dài, ảnh hưởng đến quá trình sản xuất của công ty và việc làm, thu nhập của NLĐ.

Việc một số DN chưa chủ động thương lượng, thỏa thuận những chế độ phúc lợi như: tiền đi lại, hỗ trợ nhà ở, tiền ăn giữa ca, tiền chuyên cần; thái độ của cán bộ chủ quản người nước ngoài chưa tốt cũng khiến NLĐ bức xúc.

* Tăng đối thoại, giảm bức xúc

Chủ tịch Công đoàn cơ sở Công ty TNHH Tokin Electronics Việt Nam (KCN Long Bình, TP.Biên Hòa) Phan Tới Thọ Hiệp cho hay, nhằm ổn định mối quan hệ lao động tại DN, dịp cuối năm, Công đoàn cơ sở sẽ tăng cường tuyên truyền và tư vấn pháp luật cho NLĐ. Đồng thời, phối hợp với các phòng, ban trong công ty tổ chức kiểm tra, giám sát về việc DN thực hiện các chế độ, chính sách theo quy định của pháp luật đối với NLĐ. Mặt khác, Công đoàn cơ sở cũng sẽ thường xuyên tiếp xúc, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của NLĐ để phối hợp với các phòng, ban trong công ty giải quyết kịp thời.

Chủ tịch Công đoàn cơ sở Công ty TNHH Mabuchi Motor Việt Nam (KCN Biên Hòa 2, TP.Biên Hòa) chia sẻ “bí quyết” để từ năm 2008 đến nay, tại DN không xảy ra tình trạng ngừng việc tập thể như những năm trước đó là do hằng tháng, Ban Chấp hành Công đoàn cơ sở và Ban giám đốc công ty họp định kỳ, sau đó tổ chức đối thoại với NLĐ. Thông qua đối thoại, NLĐ có cơ hội để trình bày những bức xúc, nguyện vọng, tâm tư của mình với chủ DN. Từ đó, chủ  DN hội ý và đưa ra những phương án giải quyết thấu tình đạt lý, giúp NLĐ an tâm công tác.

Trong khi đó, để kéo giảm tình trạng ngừng việc tập thể tại các DN chuyên ngành gỗ, thời gian qua, Liên đoàn Lao động tỉnh, Công đoàn KCN Biên Hòa đã phối hợp với Sở Lao động - thương binh và xã hội, Ban Quản lý các KCN Đồng Nai và Chi hội Thương mại Đài Loan tại Đồng Nai nhiều lần họp, trao đổi, thương lượng, thống nhất các nội dung hướng tới ký kết thỏa ước lao động tập thể với 8 DN gỗ đang hoạt động tại KCN Tam Phước (TP.Biên Hòa).

Theo đó, dự kiến trong tháng 10-2019, bản thỏa ước lao động tập thể nhóm DN gỗ sẽ được ký kết với 5 nội dung chính gồm: Thứ nhất, hằng năm, DN xét nâng lương cho NLĐ đủ điều kiện và tiêu chuẩn nâng lương theo thang bảng lương và quy chế nâng lương, mức nâng ít nhất bằng 5% mức lương cơ bản. Thứ hai, hằng năm, DN tham khảo ý kiến của Ban Chấp hành Công đoàn cơ sở để xét thưởng cho NLĐ, căn cứ vào thời gian làm việc thực tế, đủ điều kiện và tiêu chuẩn xét thưởng. Mức thưởng ít nhất bằng một tháng lương cơ bản, thông báo cho NLĐ biết về mức thưởng chậm nhất 15 ngày trước ngày nghỉ Tết Nguyên đán. Thứ ba, giá trị cho một suất ăn giữa ca ít nhất bằng 16 ngàn đồng. Mức tiền ăn này không tính thuế và các chi phí phục vụ khác. Thứ tư, các phúc lợi khác như phụ cấp hỗ trợ tiền nhà ở và đi lại 100 ngàn đồng/người/tháng, phụ cấp hỗ trợ nuôi con nhỏ dưới 6 tuổi là 100 ngàn đồng/cháu/tháng. Thứ năm, tùy theo tình hình cụ thể của từng DN, Ban Quản lý các KCN Đồng Nai, Sở Lao động - thương binh và xã hội sẽ họp với Chi hội Thương mại Đài Loan tại Đồng Nai để bổ sung, sửa đổi thỏa ước lao động tập thể cho phù hợp.

Hạnh Dung