Xây dựng vùng chuyên canh ca cao lớn nhất Đồng Nai

Trồng và chế biến ca cao của Công ty TNHH ca cao Trọng Đức (xã Phú Hòa, huyện Định Quán) là một trong những mô hình sản xuất nông nghiệp nổi bật tại Đồng Nai. Đây là công ty ca cao đầu tiên của Việt Nam có vùng nguyên liệu và có nhà máy chế biến sâu.

Hợp tác xã ca cao - điều Định Quán trồng ca cao theo chuẩn UTZ xuất khẩu vào Nhật Bản. Trong ảnh: Vườn ca cao trồng theo chuẩn UTZ của xã viên hợp tác xã. Ảnh:B.Nguyên

Doanh nghiệp này đã đầu tư dự án cánh đồng lớn cho cây ca cao, tạo được vùng nguyên liệu tập trung, hình thành chuỗi liên kết từ sản xuất cho đến chế biến, tiêu thụ theo quy trình khép kín.

* Xây dựng vùng chuyên canh ca cao

Ngoài việc xuất khẩu hạt ca cao thô, Công ty TNHH ca cao Trọng Đức còn đẩy mạnh chế biến, cho ra đời các sản phẩm từ ca cao như: chocolate, bột ca cao... xuất khẩu tốt vào các thị trường khó tính như Nhật Bản, Hàn Quốc. Bột ca cao nguyên chất của doanh nghiệp này được chọn vào danh sách 12 sản phẩm đầu tiên của Đồng Nai phát triển theo chương trình OCOP (Mỗi xã một sản phẩm) đến năm 2020.

Huyện Định Quán có trên 11 ngàn hécta trồng cây điều, trong đó có nhiều diện tích điều đã già cỗi nên lợi nhuận thu được rất thấp. Năm 2015, dự án cánh đồng lớn cây ca cao gắn sản xuất với tiêu thụ do Công ty TNHH ca cao Trọng Đức làm chủ đầu tư đã thu hút không ít hộ nông dân tham gia trồng cây ca cao xen trong vườn điều già cỗi góp phần tăng thu nhập cho nông dân.

Toàn huyện Định Quán hiện có trên 130 hécta ca cao được trồng xen dưới tán điều, xoài, tập trung ở các xã Gia Canh, Ngọc Định, Phú Hòa, Suối Nho... Trước khi có doanh nghiệp đầu tư dự án cánh đồng lớn cho cây ca cao, nông dân trồng ca cao ở Định Quán từng đồng loạt chặt bỏ cây trồng này do ảnh hưởng dịch bệnh và giá thấp. Nhưng hiện nay, nông dân yên tâm phát triển diện tích cây trồng này nhờ sản phẩm được doanh nghiệp bao tiêu với giá tốt. Huyện Định Quán đang là địa phương có diện tích ca cao lớn nhất của tỉnh Đồng Nai.

Ông Nguyễn Quý Tuân (ngụ xã Gia Canh) từng tính đến chuyện chặt bỏ 2 hécta cây ca cao của gia đình để chuyển sang trồng loại cây khác vì đầu ra của cây trồng này khá bấp bênh. Nhưng khi có doanh nghiệp đầu tư dự án cánh đồng lớn cho cây ca cao trên địa bàn huyện với nhiều chương trình hỗ trợ thiết thực cho nông dân như: hỗ trợ 30% chi phí mua cây giống và lắp đặt hệ thống tưới nước tự động; hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc, nhất là xử lý dịch bệnh trên cây ca cao...

Ông Tuân không chỉ gắn bó mà còn vận động nhiều nông dân khác giữ và phát triển thêm diện tích ca cao. Đây cũng là tiền đề để Hợp tác xã ca cao - điều Định Quán được thành lập. Ông Nguyễn Quý Tuân (hiện là Giám đốc Hợp tác xã ca cao - điều Định Quán) so sánh, khi mới thành lập, hợp tác xã chỉ có hơn 10 hécta ca cao trồng xen điều nhưng hiện đã tăng lên gần 100 hécta và đều đạt chứng nhận UTZ (chứng nhận đảm bảo sản xuất bền vững theo chuẩn quốc tế).

Nông dân rất tích cực tham gia dự án vì sản phẩm được doanh nghiệp bao tiêu với giá cao hơn mặt bằng chung ngoài thị trường. “Nông dân tin tưởng vì tham gia chương trình được hưởng nhiều chính sách hỗ trợ, nhất là được tập huấn, hướng dẫn tận vườn về kỹ thuật chăm sóc, phòng trừ dịch bệnh cho cây trồng. Nhờ đó, năng suất vườn ca cao năm sau cao hơn năm trước, lợi nhuận cũng tăng theo” - ông Tuân nói.

Cũng là nông dân gắn bó với cây ca cao ngay từ những ngày đầu hình thành dự án cánh đồng lớn ca cao, ông Phạm Văn Cường tại xã Ngọc Định cho hay, doanh nghiệp có đội ngũ cán bộ kỹ thuật về tận vườn hướng dẫn nông dân áp dụng kỹ thuật  phòng trừ dịch hại tổng hợp trên cây ca cao theo hướng an toàn. Nhờ áp dụng các biện pháp phòng trừ dịch hại tổng hợp từ khâu vệ sinh vườn, cắt tỉa cành, tạo tán, chăm sóc, bón phân, sử dụng đúng thuốc để phòng trừ dịch hại đã giúp cho cây ca cao sinh trưởng, phát triển tốt, cây ra hoa đậu trái nhiều.

* Đẩy mạnh chế biến, xuất khẩu

Ông Đặng Tường Khanh, Giám đốc Công ty TNHH ca cao Trọng Đức chia sẻ, nếu trước đây, hàng trăm hécta ca cao của Đồng Nai từng bị xóa trắng do đầu ra bấp bênh thì nay trở thành cây trồng cho thu nhập cao nhờ doanh nghiệp và nông dân bắt tay liên kết xây dựng cánh đồng lớn. Trong đó, hợp tác xã có vai trò rất quan trọng trong việc hình thành được các chuỗi liên kết bền vững vì doanh nghiệp sản xuất không thể làm việc với từng nông dân riêng lẻ mà cần thông qua hợp tác xã để tập hợp nông dân.

Cũng theo ông Khanh, hiện dự án cánh đồng lớn cây ca cao do doanh nghiệp đầu tư tại Đồng Nai đã phát triển được 468 hécta. Doanh nghiệp sẽ tiếp tục mở rộng diện tích này vì hiện nguồn cung ca cao chỉ mới đáp ứng được một phần nhu cầu phát triển chế biến của doanh nghiệp. “Đến nay, Trọng Đức đã đầu tư hàng triệu USD vào nhà máy chế biến cũng như cho vùng nguyên liệu. Đây chỉ mới là giai đoạn đầu, doanh nghiệp đang tiếp tục bỏ vốn đầu tư cho khâu sản xuất cũng như mở rộng kênh phân phối ở cả thị trường trong nước và quốc tế” - ông Khanh khẳng định.

Hiện ngoài xuất khẩu hạt ca cao thô, Trọng Đức có hàng chục sản phẩm chế biến sâu như: chocolate, rượu ca cao, bột ca cao... tiêu thụ tốt ở thị trường nội địa và xuất khẩu tốt vào các thị trường khó tính như: Nhật Bản, Hàn Quốc... Tại thị trường trong nước, Trọng Đức đã có 4 sản phẩm tiêu biểu được người tiêu dùng bình chọn là Hàng Việt Nam chất lượng cao.

Năm 2015, Công ty TNHH ca cao Trọng Đức và Ca Cao Ken Co.,Ltd, doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh bánh kẹo truyền thống tại Nhật Bản đã hợp tác với mục tiêu quảng bá, xuất khẩu chocolate và các sản phẩm từ ca cao của Đồng Nai ra thị trường thế giới. Ưu thế nổi bật của dòng sản phẩm chocolate mà 2 doanh nghiệp này đang giới thiệu là dòng sản phẩm cao cấp, được làm thủ công từ hạt ca cao đem lại hương vị khác lạ so với chocolate truyền thống, đang là xu hướng được người tiêu dùng thế giới ưa chuộng.

Thảo Sương